ビルマ語の発音を表す表記体系は人により、書籍により異なります。これは研究者の音韻解釈によるものであり、それぞれは尊重されなければなりませんが、学習者の利便性という観点からはなかなか困ったものです。ここでは本モジュールで使われる記号と、代表的なテキスト、辞書で使われている発音記号をここに示します。
取り上げたテキスト、辞書は以下の通りです。
・TLM…このモジュールで使われるもの
・IPA…国際音声記号(International Phonetic Alphabet)での表記
・NEB…加藤昌彦(2019)『ニューエクスプレスプラス ビルマ語』、白水社.
・辞典…大野徹(2000)『ビルマ(ミャンマー)語辞典』、大学書林.
・MED…Department of Myanmar Nationalities' Languages (2019) "Myanmar-English Dictionary (2nd edition)", Ministry of Education.
・缅汉…北京大学东方语言文学系缅甸语教研室编(1990)『缅汉词典』、商务印书馆.
1. 子音の発音記号対照表(介子音を含む)
IPA | TLM | NEB | MED | 辞典 | 缅汉 | |
阻害音 | pʰ- | pʰ- | ph- | hp- | p‘- | ph- |
p- | p- | p- | p- | p- | p- | |
b- | b- | b- | b- | b- | b- | |
t̪- | t̪- | t̪- | th- | t̪- | th- | |
d̪- | d̪- | d̪- | dh- | d̪- | dh- | |
tʰ- | tʰ- | th- | ht- | t‘- | ht- | |
t- | t- | t- | t- | t- | t- | |
d- | d- | d- | d- | d- | d- | |
sʰ- | sʰ- | sh- | hs- | s‘- | hs- | |
s- | s- | s- | s- | s- | s- | |
z- | z- | z- | z- | z- | z- | |
tʃʰ-(tɕʰ-) | cʰ- | ch- | ch- | t‘ʃ- | khy- | |
tʃ-(tɕ-) | c- | c- | kj- | tʃ- | ky- | |
dʒ-(dʑ) | j- | j- | ɡj- | dʒ- | gy- | |
kʰ- | kʰ- | kh- | kh- | k‘- | kh- | |
k- | k- | k- | k- | k- | k- | |
ɡ- | ɡ- | ɡ- | ɡ- | ɡ- | g- | |
共鳴音 | m- | m- | m- | m- | m- | m- |
m̥m- | hm- | hm- | hm- | m̥- | hm- | |
n- | n- | n- | n- | n- | n- | |
n̥n- | hn- | hn- | hn- | n̥- | hn- | |
ɲ- | ɲ- | ɲ- | ny- | ɲ- | ny- | |
ɲ̊ɲ- | hɲ- | hɲ- | hny- | ɲ̊- | hny- | |
ŋ- | ŋ- | ŋ- | ŋ- | ŋ- | ng- | |
ŋ̊ŋ- | hŋ- | hŋ- | hŋ- | ŋ̊- | hng- | |
w- | w- | w- | w- | w- | w- | |
ʍw- | hw- | hw- | hw- | hw- | hw- | |
j-~ʝ | y- | y- | j- | j- | y- | |
ʃ-(ɕ-) | ɕ- | ɕ- | sh- | ʃ- | sh- | |
l- | l- | l- | l- | l- | l- | |
l̥l- | hl- | hl- | hl- | ɬ- | hl- | |
その他 | h- | h- | h- | h- | h- | h- |
ʔ- | ʔ- | ʔ- | - | - | - | |
ɸ~f | f- | (なし) | (なし) | (なし) | (なし) | |
ɽ-~ɻ- | r | r- | r- | r- | r- |
2. 母音の発音記号対照表(末子音、声調を含む)
IPA | TLM | NEB | MED | 辞典 | 缅汉 | |
軽音節 | -ă | -ă | -a̱ | -ə | - | |
開音節 | -ä̀ˑ | -à | -à | -a | -a | -a |
-ä́ˑ | -á | -á | -a: | -a: | -a: | |
-ä̂ | -â | -â | -a. | -a. | -á | |
-ìˑ | -ì | -ì | -i | -i | -i | |
-íˑ | -í | -í | -i: | -i: | -i: | |
-î | -î | -î | -i. | -i. | -í | |
-ùˑ | -ù | -ù | -u | -u | -u | |
-úˑ | -ú | -ú | -u: | -u: | -u: | |
-û | -û | -û | -u. | -u. | -ú | |
-èˑ | -è | -è | -ei | -e | -ei | |
-éˑ | -é | -é | -ei: | -e: | -ei: | |
-ê | -ê | -ê | -ei. | -e. | -eiʹ | |
-ɛ̀ˑ | -ɛ̀ | -ɛ̀ | -e | -ɛ | -e | |
-ɛ́ˑ | -ɛ́ | -ɛ́ | -e: | -ɛ: | -e: | |
-ɛ̂ | -ɛ̂ | -ɛ̂ | -e. | -ɛ. | -eʹ | |
-ɔ̀ˑ | -ɔ̀ | -ɔ̀ | -o | -ɔ | -aw | |
-ɔ́ˑ | -ɔ́ | -ɔ́ | -o: | -ɔ: | -aw: | |
-ɔ̂ | -ɔ̂ | -ɔ̂ | -o. | -ɔ. | -awʹ | |
-òˑ | -ò | -ò | -ou | -o | -o | |
-óˑ | -ó | -ó | -ou: | -o: | -o: | |
-ô | -ô | -ô | -ou. | -o. | -ó | |
撥音節 | -ã̀ˑ~-æ̃̀ˑ | -àɴ | -àɴ | -an | -an | -an |
-ã́ˑ~-æ̃́ˑ | -áɴ | -áɴ | -an: | -an: | -an: | |
-ã̂~-æ̃̂ | -âɴ | -âɴ | -an. | -an. | -anʹ | |
-ɪ̃̀ˑ | -ìɴ | -ìɴ | -in | -in | -in | |
-ɪ̃́ˑ | -íɴ | -íɴ | -in: | -in: | -in: | |
-ɪ̃̂ | -îɴ | -îɴ | -in. | -in. | -inʹ | |
-ʊ̃̀ˑ | -ùɴ | -ùɴ | -un | -un | -un | |
-ʊ̃́ˑ | -úɴ | -úɴ | -un: | -un: | -un: | |
-ʊ̃̂ | -ûɴ | -ûɴ | -un. | -un. | -unʹ | |
-àɪ̃ˑ | -àiɴ | -àiɴ | -ain | -ain | -ain | |
-áɪ̃ˑ | -áiɴ | -áiɴ | -ain: | -ain: | -ain: | |
-âɪ̃ | -âiɴ | -âiɴ | -ain. | -ain. | -ainʹ | |
-ɑ̀ʊ̃ˑ | -àuɴ | -àuɴ | -aun | -aun | -aun | |
-ɑ́ʊ̃ˑ | -áuɴ | -áuɴ | -aun: | -aun: | -aun: | |
-ɑ̂ʊ̃ | -âuɴ | -âuɴ | -aun. | -aun. | -aunʹ | |
-èɪ̃ˑ | -èiɴ | -èiɴ | -ein | -ein | -ein | |
-éɪ̃ˑ | -éiɴ | -éiɴ | -ein: | -ein: | -ein: | |
-êɪ̃ | -êiɴ | -êiɴ | -ein. | -ein. | -einʹ | |
-òʊ̃ˑ | -òuɴ | -òuɴ | -oun | -oun | -oun | |
-óʊ̃ˑ | -óuɴ | -óuɴ | -oun: | -oun: | -oun: | |
-ôʊ̃ | -ôuɴ | -ôuɴ | -oun. | -oun. | -ounʹ | |
促音節 | -âʔ~-æ̂ʔ | -aʔ | -aʔ | -a' | -aˀ | -at |
-ɪ̂ʔ | -iʔ | -iʔ | -i' | -iˀ | -it | |
-ʊ̂ʔ | -uʔ | -uʔ | -u' | -uˀ | -ut | |
-ɛ̂ʔ | -ɛʔ | -ɛʔ | -e' | -ɛˀ | -et | |
-âɪʔ | -aiʔ | -aiʔ | -ai' | -aiˀ | -ait | |
-ɑ̂ʊʔ | -auʔ | -auʔ | -au' | -auˀ | -aut | |
-êɪʔ | -eiʔ | -eiʔ | -ei' | -eiˀ | -eit | |
-ôʊʔ | -ouʔ | -ouʔ | -ou' | -ouˀ | -out |