形動詞 -(y)en/-(y)an
・名詞の前に置かれて「~する(誰々、何々)」「~した(誰々、何々)」という意味を表す。
Hoca ders anlatıyor. 先生は授業を説明している。
→ ders anlatan hoca 授業を説明している先生
Öğrenciler dinliyor. 学生たちは聞いている。
→ dinleyen öğrenciler 聞いている学生たち
Ders anlatan hoca dinleyen öğrencilere soru sordu.
授業を説明している先生は、聞いている学生たちに質問した。
Dikkatle dinleyen öğrenciler doğru cevap verebildi.
注意深く聴いている学生たちは正しい答を言うことができた。
İyi dinlemeyen öğrenciler hiç cevap veremedi.
よく聴いていない学生たちは全く答えられなかった。
・動詞の語幹が子音で終わる場合、-en/-an をつける。
語幹 形動詞
gel- 来る gelen
çalış- 働く çalışan
gör- 見る gören
・動詞の語幹が母音で終わる場合、-yen/-yan をつける。
語幹 形動詞
dinle- 聞く dinleyen
anla- 理解する anlayan
oku- 読む okuyan
・否定、受け身、可能、不可能の語幹からも同様に形動詞ができる。
注意
1. git-「行く」、et-「~する」は語幹末の子音 -t が有声化して giden , edenとなる。
2. ye-「食べる」、de-「~と言う」は yiyen , diyen となる。
・形動詞-(y)en/-(y)an が修飾する名詞は、その動詞が表す動作の主語に相当するのが普通である(上の例を参照)。言い換えれば、「Aが~するB」のように前に主語がある場合には形動詞 -(y)en / -(y)an は使えない。
・形動詞 -(y)en/-(y)an は、文脈に応じて未来以外のさまざまな「時」を表すことができる。
Profesör iki hafta önce Türkiye’den geldi.
→ iki hafta önce Türkiye’den gelen profesör