東京外国語大学言語モジュール

やりもらい(สำนวนให้-รับ)

สิ่งที่ควรรู้
1 「あげます」(普通形รูปธรรมดา「あげる」)「くれます」(普通形รูปธรรมดา「くれる」)「もらいます」(普通形รูปธรรมดา「もらう」)เป็นสำนวนแสดงการให้หรือรับสิ่งของหรือความเป็นเจ้าของ สำนวนเหล่านี้เป็นการกล่าวถึงเรื่องราวหรือเหตุการณ์เดียวกัน แต่จากมุมมองที่แตกต่างกัน
2 โครงสร้างประโยคเป็นดังนี้
 
N1*
[与え手]
(ผู้ให้)
N2
[受け手]
(ผู้รับ)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
あげます
 
(1)わたしは木村さんにプレゼントをあげます。
(ฉันให้ของขวัญแก่คุณคิมุระ)
 
N1
[与え手]
(ผู้ให้)
N2*
[受け手]
(ผู้รับ)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
くれます
 
(2)木村さんはわたしにプレゼントをくれます。
(คุณคิมุระให้ของขวัญแก่ฉัน)
 
N2*
[受け手]
(ผู้ให้)
N1
[与え手]
(ผู้รับ)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
もらいます
 
(3)わたしは木村さんにプレゼントをもらいます。
(ฉันได้รับของขวัญจากคุณคิมุระ)
 「N1」เป็นผู้ให้สิ่งของ 「N2」เป็นผู้รับสิ่งของ「N3」เป็นสิ่งของหรือความเป็นเจ้าของ ในประโยค「あげます・くれます」「N1」เป็นประธาน สำหรับประโยค「もらいます」「N2」เป็นประธาน
 
¶*หมายถึง ผู้พูด หรือเมื่อเปรียบเทียบN1 กับ N2แล้วเป็นบุคคลที่ใกล้ชิดกับผู้พูดมากกว่า เช่น คนในครอบครัว เป็นต้น
การใช้ 「あげます」และ「くれます」
3 「あげます」และ「くれます」ใช้ต่างกันโดยขึ้นอยู่กับว่าผู้พูดมองเหตุการณ์นั้นจากมุมมองใด กรณีมองจากมุมมองของผู้ให้จะใช้「あげます」กรณีมองจากมุมมองของผู้รับจะใช้「くれます」
4 ใช้「あげます」ในการกล่าวถึงการให้สิ่งของหรือความเป็นเจ้าของ โดยผู้ให้จะเป็นประธานของประโยค เป็นการให้สิ่งของจากผู้พูด(หรือบุคคลใกล้ชิดผู้พูด)ไปสู่ผู้ฟังหรือบุคคลที่สาม หรือเป็นการให้โดยจากผู้ฟังไปสู่บุคคลที่สาม ในทางกลับกันจะใช้ 「くれます」ในการกล่าวถึงการให้ที่เป็นการให้จากผู้อื่นมาสู่ผู้พูด(หรือบุคคลใกล้ชิดผู้พูด) ดังนั้นในตัวอย่าง(1) ด้านล่างจะไม่สามารถใช้「くれます」และในตัวอย่าง(2)ก็ไม่สามารถใช้「あげます」เช่นกัน
(1)わたしは木村さんにプレゼントをあげます。
(ฉันให้ของขวัญแก่คุณคิมุระ)
(1)’×わたしは木村さんにプレゼントをくれます。
(’×ฉันให้ของขวัญจากคุณคิมุระ)
(2)木村さんはわたしにプレゼントをくれます。
(คุณคิมุระให้ของขวัญแก่ฉัน)
(2)’×木村さんはわたしにプレゼントをあげます。
(’×คุณคิมุระให้ของขวัญจากฉัน)
5 เครือญาติของผู้พูด เช่นลูกชาย น้องสาว เป็นบุคคลใกล้ชิดผู้พูด ดังนั้นในกรณีการให้สิ่งของจากบุคคลที่เป็นเครือญาติของผู้พูดไปสู่บุคคลอื่นที่ไม่ใช่เครือญาติ จะใช้「あげます」 (ตัวอย่าง(4)(4)’)กรณีบุคคลที่เป็นเครือญาติของผู้พูดเป็นผู้รับจะใช้「くれます」(ตัวอย่าง(5)(5)’)
(4)妹は山田さんにおみやげをあげました。 
(น้องสาวฉันให้ของฝากแก่คุณยามาดะ)
(4)’×妹は山田さんにおみやげをくれました。
(’×น้องสาวฉันให้ของฝากจากคุณยามาดะ)
(5)山田さんは妹に本をくれました。 
(คุณยามาดะให้หนังสือแก่น้องสาวฉัน)
(5)’×山田さんは妹に本をあげました。
(’×คุณยามาดะให้หนังสือจากน้องสาวฉัน)
6 กรณีที่กล่าวถึงเหตุการณ์ตามความเป็นจริงโดยไม่ได้ยืนอยู่ในมุมมองของใครไม่ว่า N1 หรือ N2 จะใช้「あげます」 กรณีนี้ไม่สามารถใช้ 「くれます」
(6)木村さんは山田さんにおみやげをあげました。
(คุณคิมุระให้ของฝากแก่คุณยามาดะ)
การใช้「もらいます」
7 「もらいます」ใช้กล่าวถึงการให้รับสิ่งของหรือความเป็นเจ้าของเช่นเดียวกับสำนวน「あげます」「くれます」แต่เป็นการกล่าวจากมุมมองของผู้รับ
(3)わたしは木村さんにプレゼントをもらいます。
(ฉันได้รับของขวัญจากคุณคิมุระ)
¶อย่างไรก็ดี ประธานของประโยค 「もらいます」มักเป็นผู้พูด ดังนั้นหากใช้ 「もらいます」ในกรณีที่ผู้พูดเป็นผู้ให้ จะเป็นประโยคที่ไม่เป็นธรรมชาติ
(3)’?木村さんはわたしにプレゼントをもらいます。
(’?คุณคิมุระได้รับของขวัญจากฉัน)
8 กรณีที่เป็นการให้-รับระหว่างบุคคลที่สามด้วยกัน และเป็นการมองจากมุมมองของผู้รับจะใช้สำนวน「もらいます」
(7)妹は山田さんに本をもらいました。
(น้องสาวฉันได้รับหนังสือจากคุณยามาดะ)
(8)山田さんは木村さんにおみやげをもらいました。
(คุณยามาดะได้รับของฝากจากคุณคิมุระ)
ส่วนเสริม
การใช้「あげます」และ「くれます」(เพิ่มเติม)
9 「あげます」และ「くれます」ใช้กับสิ่งที่ผู้พูดเห็นว่าผู้รับคิดว่าสิ่งนั้นเป็นสิ่งที่ดีเป็นประโยชน์ ดังนั้นในกรณีต่อไปนี้จะไม่ใช้「あげます」「くれます」แต่มักใช้「渡します」หรือ「出します」แทน
△山田さんに請求書をあげました。→山田さんに請求書を渡しました。
(△ให้ใบเรียกเก็บเงินแก่คุณยามาดะ → ยื่นใบเรียกเก็บเงินให้คุณยามาดะ)
△先生はたくさん宿題をくれました。→先生は宿題をたくさん出しました。
(△อาจารย์ให้การบ้านมากมาย(แก่ฉัน) →อาจารย์สั่งการบ้านมากมาย)
รูปภาษาสุภาพ
10 รูปภาษาสุภาพ มีดังต่อไปนี้
 
非敬語形
(รูปปกติ)
 
敬語形
(รูปภาษาสุภาพ)
あげます
さしあげます
くれます
くださいます
もらいます
いただきます
 
「さしあげます」(普通形รูปธรรมดา「さしあげる」)เป็นรูปภาษาสุภาพเชิงยกย่อง-ถ่อมตัวของ「あげます」、「くださいます」(普通形รูปธรรมดา「くださる」)เป็นรูปภาษาสุภาพเชิงยกย่อง-ถ่อมตัวของ「くれます」、「いただきます」(普通形รูปธรรมดา「いただく」)เป็นรูปภาษาสุภาพเชิงยกย่อง-ถ่อมตัวของ「もらいます」 ควรระวังเนื่องจากไม่เป็นไปตามกฎของการทำให้เป็นภาษาสุภาพทั่วไป ดังนั้นจะไม่มีรูป 「×おあげします・×おくれになります・×おもらいします」
11 สำนวนให้-รับสามารถทำให้เป็นสำนวนในรูปภาษาสุภาพได้ดังต่อไปนี้
 
N1*
[与え手]
(ผู้ให้)
N2#
[受け手]
(ผู้รับ)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
さしあげます
  N1:ผู้ให้N3
  N2:ผู้รับ N3
  *:ผู้พูด หรือบุคคลใกล้ชิดผู้พูด
  #:สถานะของบุคคล
(9)わたしは田中先生に花をさしあげました。
(ฉันให้ดอกไม้แก่อาจารย์ทานากะ)
 
N1#
[与え手]
(ผู้ให้)
N2*
[受け手]
(ผู้รับ)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
くださいます
 
(10)田中先生はわたしに手紙をくださいました。
(อาจารย์ทานากะให้จดหมายแก่ฉัน)
 
N2*
[受け手]
(ผู้รับ)
N1#
[与え手]
(ผู้ให้)
N3
[もの]
(สิ่งของ)
いただきます
 
(11)わたしは田中先生に手紙をいただきました。
(ฉันได้รับจดหมายจากอาจารย์ทานากะ)
12 กรณีกล่าวถึงการให้-รับกับคนในครอบครัว จะไม่ใช้ภาษาสุภาพเชิงยกย่อง-ถ่อมตัวข้างต้น
(12)わたしは父に花をあげました。
(ฉันให้ดอกไม้แก่พ่อ)
(13)父はわたしに本をくれました。
(พ่อให้หนังสือแก่ฉัน)
(14)わたしは父に本をもらいました。
(ฉันได้รับหนังสือจากพ่อ)
「やります」
13 ใช้「やります」กรณีผู้รับจากการให้「あげます」ไม่ใช่บุคคล เช่นเป็นดอกไม้ หรือสุนัข หรือในกรณีที่ผู้รับเป็นผู้มีอาวุโสหรือสถานะต่ำกว่าผู้ให้ เมื่อก่อนการใช้「花に水をあげます」「犬にえさをあげます」ถือเป็นการใช้ที่ไม่เป็นธรรมชาติ แต่ในปัจจุบันเป็นที่ยอมรับมากขึ้นสืบเนื่องจากความคิดที่ว่า「あげます」ฟังดูสุภาพกว่า「やります」
(15)花に水をやります。
(ให้น้ำดอกไม้)